روانشناسی طراحی لوگو (The psychology of logo design) یکی از جنبه های مهم در فرآیند طراحی لوگو است. از نظر افراد معمولی، این جنبه منحصرا به انتخاب رنگ در طراحی لوگو مربوط می شود اما در واقع چیزی فراتر از آن است.
در حالی که طراحی لوگو به فعالیت ایجاد یک لوگو و واژه لوگو به هر نماد ایجاد شده به منظور شناسایی اشاره دارند، اصطلاح روانشناسی طراحی لوگو بررسی تمام ابزاری است که می تواند به جز هویت برند، در لوگو مشاهده شود به عبارتی علم مطالعه اجزای تشکیل دهنده لوگو همان روانشناسی لوگو است.
منظور از روانشناسی در فرآیند طراحی لوگو چیست؟
قبل از اینکه در مورد روانشناسی طراحی لوگو توضیح دهیم باید گامی به عقب برداشته و با معنای دقیق "روانشناسی" در فرآیند طراحی لوگو آشنا شویم. زمانی که طراحی لوگو را آغاز می نمایید باید تمام توجه خود را به این موضوع معطوف سازید. بدین ترتیب شما می توانید کنترل بهتری روی فرآیند کاری خود داشته باشید. با دقت مفاهیم مختلف موضوع مورد نظر را بررسی نموده و در صورت لزوم آن را در طراحی خود به کار برید. در واقع واژه لوگو از کلمه یونانی "logos" نشأت می گیرد که معنای واقعی آن یعنی "کلمه". پس وقتی شما در حال طراحی یک لوگو هستید، "logos" را در نظر داشته باشید اینکه در حقیقت شما خالق یک کلمه "بصری" هستید که توسط افراد و به منظور شناسایی یک برند مورد استفاده قرار خواهد گرفت، دو نکته مهم در مورد روانشناسی طراحی لوگو وجود دارد که باید همیشه آنها را به ذهن بسپارید:
- درک و تعامل افراد با لوگوی شما: افراد درست مانند کلمات و از منظر شخصی خودشان با لوگوی شما ارتباط برقرار می کنند. همانطور که افراد با سطح مشخصی از تحصیلات، مفاهیم متفاوتی را از یک کلمه برداشت می کنند؛ در مورد لوگو هم چنین برداشت متفاوتی وجود دارد.
- در نظر گرفتن هر بخش از لوگو به عنوان یک ویژگی خاص: کاری که باید انجام دهید این است که به هر بخش از لوگو به عنوان یک خصیصه منحصر به فرد بنگرید و در نظر داشته باشید که هر ویژگی دارای چه معنی است و مخاطب آن را چگونه تفسیر خواهند نمود. هر چه زمان بیشتری را برای کار کردن روی این ویژگی ها صرف کنید، قطعا کنترل بیشتری بر روی درک افراد از لوگوی خود خواهید داشت.
رنگ و شکل دو ویژگی متداول در روانشناسی طراحی لوگو
میزان تحلیل اطلاعات در مغز هنگام مواجهه با رنگ ها و شکل های گوناگون افزایش می یابد. طراحان لوگو بنا به نیاز مشتری و کسب و کار مربوطه از رنگ ها و شکل های مناسب استفاده می کنند و در نتیجه مغز هنگام رویارویی با آنها پاسخ درستی را نسبت به سوالات ناخودآگاه خود دریافت خواهد نمود. یک طراح موفق با استفاده از روانشناسی طراحی لوگو و همچنین با آگاهی از پیام هایی که در اشکال و رنگ ها نهفته است می تواند لوگویی حرفه ای خلق نماید که بیشترین تاثیر را روی جذب مخاطب بگذارد.
1.نقش رنگ در روانشناسی طراحی لوگو
به طور کلی نقش رنگ در روانشناسی طراحی لوگو به اشتباه درک می شود، حتی خود مشتریان. موفقیت یک طراح لوگو قطعا با درک کاملی از روانشناسی رنگ ها افزایش خواهد یافت. رنگ ها دارای معانی خاصی هستند اما این معنا همیشگی نخواهد بود و در زمینه های مختلف، معانی متفاوتی را به خود خواهند گرفت. از این رو طراح باید طی فرآیند طراحی لوگو در انتخاب رنگ بسیار دقت کند و در نظر داشته باشد که در جوامع گوناگون، رنگ ها نیز معانی مختلفی پیدا می کنند. همچنین به خاطر داشته باشید که:
• یکی از ضروری ترین عناصر در انتقال مفاهیم لوگو، رنگ است.
• در روانشناسی طراحی لوگو با تطبیق و ترکیب رنگ ها و بهره گیری از اصول روانشناسی رنگ ها، به خوبی می توانید مفاهیم و پیام برند را منتقل سازید.
• نقش رنگ آنقدر در این زمینه مهم است که حتی تفکرات و واکنش هورمون های مخاطب را نیز تحت تأثیر قرار می دهد.
• شرکت ها با استفاده از واکنش های به وجود آمده در اثر رنگ لوگو می توانند بر پیام برند خود تأکید نمایند.
"چگونه از شکل و رنگ در طراحی لوگو استفاده کنیم"
معنای رنگ های مختلف در روانشناسی طراحی لوگو
رنگ قرمز: گرم ترین طراحی ها را می توان با این رنگ خلق نمود. قرمز نماد عشق، شور، داستان عاشقانه، انرژی، سربلندی و ... است. برای پویایی و جذابیت لوگو، رنگ قرمز گزینه بسیار مناسبی است.
رنگ زرد: فعالیت های ذهنی و شادی انسان با رنگ زرد افزایش می یابد. توجه مخاطبین را می توانید با این رنگ به خوبی جلب کنید. البته نه استفاده بیش از حد، چون در این صورت تأثیرات آن منفی می شود.
رنگ آبی: رنگ آبی یک رنگ بسیار سازمانی محسوب می شود. رنگی آرامش بخش که الهام بخش صداقت و اعتماد بنفس است. البته آبی آسمانی تأثیرات بهتری دارد و آبی بیش از حد تیره یا سرمه ای غم و اندوه را برای بیننده به ارمغان می آورد.
رنگ سبز: رنگ سبز، رنگ طبیعت نمایانگر امنیت، باروری، محیط زیست پاکی، ثروت و ... است. یکی از اثرات مهم رنگ سبز روی بیننده، آرامش بخش بودنِ آن است.
رنگ سیاه: رنگ سیاه نشان دهنده قدرت، پیچیدگی، تباهی و مرگ است. در واقع یکی از معتبرترین رنگ های سازمانی محسوب می شود. در حالی که این رنگ حس افسردگی را برمی انگیزد می تواند اعتماد بنفس و توانایی شما را نیز افزایش دهد. استفاده از رنگ سیاه در لوگو می تواند قدرت برند شما را نشان دهد.
رنگ سفید: سفید یعنی نور و روشنایی. یعنی سادگی، خلوص، پاکی و ابتکار. رنگ سفید به منظم شدن ذهن شما کمک شایانی نموده و کمک می کند که برای لحظه ای از درگیری های ذهنی خلاص شده و احساس آرامش کنید. از آنجایی که طراحی امروزی سوق به سادگی دارد پس رنگ سفید می تواند انتخاب مناسبی باشد.
در روانشناسی طراحی لوگو و استفاده از رنگ ها همیشه باید در نظر داشته باشید که شدت روشنی و تیرگی یک رنگ می تواند سبب تغییر مفهوم آن شود. همچنین به خاطر داشته باشید که معنای رنگ ها در کشورها و فرهنگ های گوناگون، متفاوت است. از این رو باید در فرهنگ خود آشنایی کامل با معانی رنگ ها داشته باشید و نیاز مشتری را در فرآیند طراحی لوگو با دقت در نظر بگیرید.
2. جایگاه شکل در روانشناسی طراحی لوگو
شکل در فرآیند طراحی لوگو دارای جایگاه ویژه ای است. یک لوگوی خوب در واقع شکل جدیدی است که مغز انسان آن را درک و به خاطر خواهد سپرد. مثلا اگر نام برندی مثل آدیداس را بشنوید به احتمال زیاد می توانید شکل لوگوی آن را به خوبی توصیف نمایید. از این رو، شکل در روانشناسی طراحی لوگو بسیار مهم است و باید به گونه ای باشد که بتواند پیام صحیحی را به مشتریان انتقال دهد. شکل های مختلف مانند مربع، منحنی، خطوط افقی و عمودی و دایره ها معنای متفاوتی دارند. یک طراح ماهر در طراحی لوگو این اشکال مختلف را با یکدیگر ترکیب می نماید تا پیام خاصی از برند را منتقل سازد.
تفسیر انسان ها از اشکال لوگو چگونه است؟
ذهن ناخودآگاه انسان در منظر روانشناسی طراحی لوگو به شیوه های مختلفی به اشکال گوناگون لوگوها پاسخ می دهد. خطوط مستقیم، دایره ها، منحنی ها و لبه های دندانه دار (jagged edges) همگی حاکی از مفاهیم گوناگون هستند.
چگونه روانشناسی طراحی لوگو را به کار ببریم؟
قبل از شروع طراحی لوگو برای مشتری، طراح لیستی از ارزش ها و ویژگی هایی را که باید از طریق لوگو منتقل شود را تهیه میکند (این یکی از دلائلی است که طراح باید مشتری و حرفه او را تا جایی که امکان دارد بشناسد). معمولا طراح از مشتری می خواهد لیستی از ارزش های شرکت را برای او تهیه کند.
زمانی که طراح، نیازهای مشتری را به خوبی درک کرد و اینکه چه چیزی باید تبلیغ کند، قادر خواهد بود تا نه تنها اشکال بلکه رنگ ها و حروف را نیز با یکدیگر هماهنگ سازد.
طراح با ترکیب این سه عنصر در فرآیند طراحی لوگو خواهد توانست پیام بسیار دقیقی از کسب و کار برند را به مشتری ارائه دهد.
روش های کاربرد روانشناسی اشکال در طراحی لوگو
طراحان با تجربه متوجه نقش مهم روانشناسی اشکال در طراحی لوگو و یک برند موفق شده اند آنها کاملا می دانند که چطور اشکال مختلف می توانند بر طراحی لوگو تأثیرگذار باشند:
• ایجاد هماهنگی با دایره ها: اشکال دایره ای مثل حلقه های المپیک ارگانیک و هموار هستند و از منظر روانشناسی طراحی لوگو به پروژه طراحی کمک می کنند تا انرژی عاطفی مثبتی ساطع کنند.
• قدرت و اقتدار با مثلث ها: زوایای تیز موجود در اشکال مثلثی نشان از طراحی قوی و قدرتمند لوگو دارد که اغلب برای موسسات علمی، مذهبی و حقوقی استفاده می شوند. به طور کلی خطوط مورب می توانند طراحی لوگو را پویاتر، پر انرژی تر و زنده تر سازند.
• پایداری با مربع ها: در مقایسه با پویایی دایره ها و منحنی ها، اشکالی با لبه های مستقیم نظیر مربع و مستطیل مثل لوگوی BBC از نظم و جدیت بیشتری برخوردار هستند و به انتقال ارزش هایی نظیر پایداری، اعتماد بنفش و نظم کمک می نمایند.. اشکال مربعی در روانشناسی طراحی لوگو می توانند همچنین تعادل و اثربخشی را مخابره نمایند.
• حفظ آرامش با خطوط افقی: خطوطی با زوایای راست که در اشکال مربعی و مستطیل شکل به کار می روند؛ ثبات را ایجاد می نمایند اما در جایی که از خطوط افقی در طراحی لوگو استفاده شود این تأثیر با آرامش توأم خواهد بود یعنی ثبات توأم با آرامش. خطوط افقی بیش از خطوط مورب یا عمودی احساساتی چون اعتماد را منتقل می کنند و در نتیجه انتخاب امنی برای طراحان لوگو به شمار می آیند.
• قدرت را با خطوط عمودی نشان دهید: در مقابل خطوط افقی، خطوط عمودی قرار دارند که حس قدرت و تکاپو را منتقل می سازند. همانند اشکال مربعی، آنها در انتقال ثبات، حرفه ای بودن و تعادل نقش بسزایی دارند. از نظر روانشناسی طراحی لوگو این خطوط می توانند در بخش های "مردانه" و رقابت های تجاری موثر واقع شوند.
روانشناسی طراحی برخی از لوگوهای مشهور را در لینک زیر مشاهده کنید:
https://inkbotdesign.com/logo-design-psychology/
جمع بندی
از دیدگاه روانشناسی طراحی لوگو، شکل و رنگ جایگاه ویژه ای دارند. مغز ما انسان ها اشکال و رنگ ها را می بیند، درک می کند و به خاطر می سپارد. در واقع این دو فاکتور مهم در فرآیند طراحی لوگو دارای معانی خاصی هستند و یک طراح حرفه ای باید با روانشناسی طراحی لوگو و به تَبَع آن روانشناسی اشکال و رنگ ها به خوبی آشنا باشد تا به بهترین نتیجه مطلوب دست یافته و لوگویی به یاد ماندنی و قدرتمند خلق نماید.
برای روانشناسی طراحی لوگو باید به نکات زیر دقت کنید:
- اگر خودتان قصد دارید لوگوی برندتان را طراحی کنید؛ در مورد تاثیر اشکال و رنگ های مختلف و احساساتی که در مخاطب ایجاد می کنند؛ تحقیق کنید.
- از تصاویر درهم با رنگ های بسیار تیره استفاده نکنید.
- سادگی لوگو را در طراحی در نظر بگیرید.
- از ترکیب چند فاکتور مختلف مثل شکل و رنگ برای طراحی لوگو استفاده کنید و فقط روی یک عامل تمرکز نکنید.
- سعی نکنید از لوگو برندهای دیگر کپی بردار یکنید. شما باید بتوانید یک لوگوی منحصر به فرد طراحی کنید که برندتان را از سایرین متمایز کرده و مخاطبین شما را هدف قرار دهد.