کاربرد Layer Mask در برنامه فوتوشاپ

بخش Layer Mask در فتوشاپ (Photoshop) یکی از مهمترین قسمت هایی است که امکان ویرایش تصاویر را به صورت غیر مخرب به ما می دهد. در این مقاله آموزشی که توسط استاد عیوض زاده به طور اختصاصی برای سایت لوگونومی تدریس شده قصد داریم به طور کامل نحوه استفاده از لیر مسک (Layer Mask) را به شما آموزش دهیم.

 

 
فرض کنید دو تصویر زیر که دقیقا از یک زاویه گرفته شده را در اختیار داریم اما می خواهیم حالت ایلوژن کار کنیم و با خالی کردن وسط قاب حالتی ایجاد کنیم که پس زمینه از تصویر فضای باز که در لایه زیرین قرار دارد، نمایان شود.

برای حذف بخشی از لایه بالایی دو روش وجود دارد:

استفاده از سلکشن و حذف بخشی از تصویر به صورت مخرب

زمانی که دو لایه بر روی هم دیگر قرار می گیرند صرف نظر از این که با استفاده از حالت های مثل مالتی پلای یا Mode های دیگر می توان حالت ثابتی را به وجود آورد می توانیم با طی کردن مراحل زیر به صورت مخرب بخشی از تصویر لایه بالایی را حذف کنیم تا لایه پایین دیده بشود.
-    با استفاده از ابزار Polygonal lasso Tool ناحیه ای که می خواهیم حذف شود را انتخاب می کنیم 
-     دکمه Del را می زنیم تا حذف شود.

این حالت کاملا مخرب است یعنی من دیتای این بخش از تصویر را ازدست دادم تا فقط لایه پایینی نمایان شود بنابراین، وقتی لایه پایین را خاموش می کنیم، آن قسمت از تصویر در لایه بالا کاملا خالی است.
پس اگر احیاناً اشتباه کرده باشیم یا بخواهیم بخشی از تصویر بالایی را که حذف کردیم برگردانیم، امکان پذیر نیست. همچنین اگر فایل را ذخیره کنیم و مجددا باز کنیم، دسترسی به این قسمت از دیتای تصویر در فتوشاپ (Photoshop) نداریم و باید تصویر بالایی را مجددا وارد صفحه کاری کنیم.

استفاده از لیر مسک (Layer Mask) و حذف بخشی از تصویر به صورت غیرمخرب

Layer Mask از مجموعه Mask های فتوشاپ (Photoshop) است که با استفاده از آن می توان هر بخش از تصویر را به صورت غیرمخرب حذف کرد. نکته استفاده از لیر مسک (Layer Mask) اینجاست! برای استفاده از لیر مسک (Layer Mask) ، روش های مختلفی وجود دارد که در ادامه طی چند مثال با آنها آشنا می شویم.

ایجاد لیر مسک (Layer Mask) و استفاده از براش برای حذف بخشی از تصویر در برنامه فتوشاپ (Photoshop)

برای ایجاد  Layer Maskابتدا باید روی لایه ای که قصد دارید بخشی از آن را حذف کنید، قرار بگیرید سپس روی گزینه لیر مسک (Layer Mask)  در پایین پنل لیرز کلیک کنید.

همانطور که می بینید یک پنجره سفید رنگ در پنل لیرز ایجاد می شود که آماده استفاده است. 
برای حذف بخشی از تصویر با استفاده از براش، باید به ترتیب زیر عمل کنیم:
•    روی Layer Mask قرار بگیریم
•    ابزار براش را انتخاب کنیم
•    رنگ سیاه را انتخاب کنیم
•    شروع به قلم زدن روی بخشی که قصد داریم پاک شود، کنیم.
همانطور که می بینید با قلم زدن، به راحتی تصویر لایه بالایی حذف شده و تصویر لایه پایینی نمایان می شود.

اگر بخواهید بخش های حذف شده را مجددا بازگردانید، کافی است به جای رنگ سیاه، رنگ سفید را انتخاب کنید و مجددا قلم بزنید تا تصویر لایه بالایی نمایان شود.

چند نکته مهم برای استفاده از لیر مسک (Layer Mask) در برنامه فتوشاپ (Photoshop)

•    دقت کنید که پس از انتخاب ابزار براش، روی خود لایه تصویر قرار نگیرید بلکه روی لیر مسک (Layer Mask)  قرار داشته باشید. اگر روی خود لایه باشید و شروع به قلم زدن کنید، در حقیقت خود لایه با آن رنگی که در فورگراند است، فیل می شود و تصویر خراب می شود.

•    اگر Shift + Click را روی Layer Mask  بگیریم، لیر مسک (Layer Mask)  غیر فعال می شود و Shift + Click مجدد آن را فعال می کند.
•    اگر Alt را نگه داریم و کلیک بکنیم Layer Mask را نشان می دهد و  Alt + Clickمجدد آن را به حالت قبل برمی گرداند.
•    اگرLayer Mask را خواستیم بر روی لایه اعمال کنیم، دکمه سمت راست  می زنیم و سپس  Apply layer Mask را انتخاب می کنیم تا Layer Mask اعمال شده و حذف شود یعنی عمل دیلیت‌کردن را کنترل شده اعمال می کنیم.

•    اگر کلیک راست بزنیم و Delete layer Mask را انتخاب کنیم، لیر مسک (Layer Mask) برای همیشه پاک می شود. 

استفاده از لیر مسک (Layer Mask) برای حذف از تصویر با استفاده از سلکشن

اگر روی Layer Mask کلیک کرده، ناحیه داخل قاب را با ابزار سلکشن، انتخاب کنیم و Alt + Back Space را بزنیم تا رنگ مشکی در اینجا فیل شود:

چون رنگ مشکی در فورگراند بود، ناحیه سلکت شده از تصویر به صورت غیر مخرب حذف می شود و به این ترتیب نیازی به قلم زدن با براش نیست.

چرا از رنگ مشکی روی لیر مسک (Layer Mask)  استفاده کنیم؟

لیر ماسک کل تصویر را به رنگ سفید در می آورد و استفاده از رنگ مشکی به این مفهوم است که قصد داریم آن قسمت از پیکسل های سفید رنگ را که مشکی می شوند، از تصویر حذف کنیم. اگر رنگ را به جای مشکی،  روی تونالیته های خاکستری بگذاریم تاحدودی شبیه به تغییر اپسیتی می شود. هرچقدر رنگ خاکستری روشن تر باشد، اپسیتی را کاهش داده ایم و هر چه به سمت  رنگ های تیره تر برویم، پیکسل های بیشتری از این قسمت حذف می شود.
هرچه رنگ فورگراند به سمت رنگ های خاکستری روشن تر بیاید خود لایه رویی بیشتر نمایان می شود و لایه زیری کمتر.

اگر Layer Mask نداشته باشیم اپسیتی ر تغییر دهیم، کل لایه تحت تاثیر قرار می‌گیرد اما با لیر مسک (Layer Mask) فقط همان قسمتی که سلکت کردیم را می توانیم شفاف تر کنیم. 
 اگر بخواهیم بخشی را که سلکت کردیم باقی بماند و سایر قسمت ها حذف شود، می توانیم روی قسمت سلکت شده کلیک سمت راست کرده و  invert selection را بزنیم، که سپس Alt + Backspace را بزنیم تا تمام تصویر به جز وسط قاب حذف شود. 

استفاده از لیر مسک (Layer Mask) روی سلکشن

اگر بخشی از تصویر را به صورت سلکشن داشته باشم و بخواهم به لایه Layer Mask بدهم، پس از سلکت کردن تصویر، روی قسمت Layer Mask کلیک می کنیم:
همانطور که می بینید حالت لیر مسک (Layer Mask) ، برعکس شد که ما به این حالت اینورت می‌گوییم. یعنی قسمت های سفید باقی می ماند و قسمت های سیاه حذف می شود. اگر Alt + Click را بزنیم این حالت برعکس می شود.
اگر پس از سلکت کردن بخشی از تصویر، دکمه Alt را نگه داریم و روی Layer Mask کلیک کنیم، بخشی از تصویر که سلکت شده باقی میماند و مابقی تصویر حذف می شود.

تنظیمات لیر مسک (Layer Mask)

با یک دابل کلیک برروی Layer Mask در قسمت Properties می توانیم تنظیمات متعددی انجام دهیم که به برخی از آنها در ادامه اشاره می کنیم:
１.    به طور غیر مخرب از Feather استفاده کنیم.

２.     مسک را Invert کنیم که البته با شورتکات Ctrl + I نیز امکان پذیر است

ویرایش خلاقانه تصویر با لیر مسک (Layer Mask)

از لیر مسک (Layer Mask) به روش های خلاقانه زیادی می توان استفاده کرد. به عنوان مثال، فرض کنید بخواهیم به نحوی تصویر زیر را ویرایش کنیم که سوژه در هوا معلق به نظر برسد.

برای این کار به یک تصویر دیگر که دقیقا با همین زاویه گرفته شده و سوژه در آن نیست، نیاز داریم. سپس مراحل زیر را طی می کنیم:
•    دو لایه را با استفاده از شورتکات Shift + Ctrl دقیقا روی هم قرار می دهیم

•    به لایه 1 Layer Mask می دهیم 
•    زوم می کنیم و از ابزار Brush استفاده می کنیم

•    با استفاده از رنگ مشکی و Hardness پایین، شروع به قلم زدن در قسمت چهارپایه می کنیم 
•    همانطور که می بینید، به ازای هر قسمتی که از لایه بالا حذف می شود، لایه پایین در پس زمینه مشاهده می شود. در نهایت سوژه به صورت معلق در هوا دیده خواهد شد.

خلق تصاویر مفهومی با مسک لیر در برنامه فتوشاپ (Photoshop)

با استفاده از لیر مسک (Layer Mask) به راحتی می توان، کارهای کانسپت و مفهومی را به خصوص برای ساخت لوگو، بنرهای تبلیغاتی و غیره انجام داد و در تصاویر بر روی پس زمینه ها ارتباط بیشتری برقرار کرد و با حذف بخشی از تصویر اول با استفاده از براش، یک کار ترکیبی به وجود آورد که انگار تکه هایی از این تصویر حذف شده است و به صورت رندومایز یا انتخابی تصویر دیگری جایگزن آن شده است.
به عنوان مثال، در تصویری زیر سوژه پشت فنس ایستاده و یه عکس خالی هم از این فضا گرفته شده است

شما می توانید با انتقال هر کدام از این لایه ها به لایه بعدی با روش زیر، یک کار مفهومی را خلق کنید:
•    دو لایه را روی هم قرار دهید
•    روی لایه بالاتر Layer Mask ایجاد کنید

•    با استفاده از سلکشن یا براش، بخشی از تصویری لایه بالایی را حذف کنید 
•    در چند قسمت همین کار را انجام بدهید تا پس زمینه زیرین نمایان شود

•    اگر جایی را اشتباه حذف کردید، دکمه X را بزنید تا رنگ سفید در فورگراند ثرار بگیرد، و مجددا قلم بزنید تا اطلاعات تصویر بالایی مجددا برگردد.

همانطور که می بینید، یک کار مفهومی به این شکل ایجاد می شود. 

نقش زنجیر در لیر مسک (Layer Mask)

برای درک بهتر نقش زنجیر در لیر مسک (Layer Mask) ، تصویر زیر را در نظر بگیرید که می خواهیم با تصویر دیگری مثل آسمان ترکیب کنیم. برای این کار:
•    دو لایه رو روی هم قرار می دهیم.
•    قفل لایه زیری را بر می داریم.

•    با استفاده از Magic Wand، رنگ سفید را روی لایه بالا انتخاب می کنیم
•    Shift + Ctrl + I را می زنیم که که اینورس بشود 
•    با انتخاب گزینه  Layer Mask پس زمینه سفید را حذف می کنیم
همانطور که می بینید آسمان از لایه زیرین نمایان شد. اما این تصویر، ایراداتی دارد. شما می توانید با استفاده از همین بخش Layer Mask، زنجیر ارتباط بین تصویر و Layer Mask را بردارید. به عبارت دیگر، اگر زنجیر فعال باشد، وقتی تصویر رویی که عقاب است را  حرکت می دهیم با Layer Mask با هم حرکت می کنند اما اگر این زنجیر، فعال نباشد شما فقط می توانید Layer Mask را حرکت بدهید یا روی تصویر قرار بگیرید و فقط تصویر را حرکت بدهید. 

این قابلیتی است که در مدیریت لایه ها می توانید به نحو احسنت از آن استفاده کنید. 

ویرایش لیر مسک (Layer Mask) با ابزار Select and mask

 برای اصلاح تصویر مسک شده می توانید از ابزارهای موجود در Select And Mask  استفاده کنید. برای این کار:
•    روی Layer Mask دبل کلیک کنید
•    Select And Mask را انتخاب کنید
•    روی On Layers بگذارید 
با استفاده از ابزار مربوطه که اضافه پیکسل ها را می گیرد، شروع به قلم زدن روی قسمت های سفید باقی مانده کنید.

•    می توانید Decontaminate Color فعال کنید تا همه رنگ های سفید روی لبه ها حذف شود
•    Smart Radius را هم می توانید فعال کنید و با بالا بردن رنگ سفید عملاً آن را از اطراف حذف کنید
 با مراجعه به فیلم آموزشی Select And Mask می‌توانید به طور کامل یاد بگیرید که ابزارهای Select And Mask چگونه عمل می کند و هیچ ردپایی از خود به جا نمی گذارد 

سلکت کردن قسمت مسک شده روی تصویر در برنامه فتوشاپ (Photoshop)

نکته بسیار مهم این است که سلکت مجدد قسمتی از لایه که مسک شده، امکان پذیر است. برای کار اگر  Ctrlرا نگه داریم و روی Layer Mask کلیک کنیم، محتویات Layer Mask به صورت سلکشن به شما نشان داده می شود و می توانید از آن استفاده کنید.

Layer Mask بخش بسیار مهمی در نرم افزار فتوشاپ (Photoshop) است که در ویرایش های بعدی نیز از آن استفاده خواهیم کرد. با دیدن سایر ویدیوهای آموزشی ما می توانید مهارت تان را در کار با برنامه فتوشاپ (Photoshop) افزایش بدهید.