آشنایی با مد رنگ در فتوشاپ

در این قسمت از آموزش فتوشاپ (Photoshop) که استاد عیوض زاده برای وب سایت لوگونومی آن را تدریس کرده اند، به معرفی بخش مد رنگ (Color Mode) در فتوشاپ (Photoshop) می پردازیم تا ببینیم که چگونه می توانیم با استفاده از قابلیت هایی که در فتوشاپ (Photoshop) وجود دارد، روی رنگ تصویر با رویکردهای مختلف تاثیر بگذاریم. 

 

همانطور که در قسمت آشنایی با عمق رنگ یا کالر بیت دپت (Color Bit Depth) در فتوشاپ (Photoshop) اشاره کردیم، تصاویری که به طور معمول از آرشیوهای مختلف دریافت می‌کنید، مد رنگ (Color Mode) آر جی بی (RGB) دارد که در فتوشاپ (Photoshop) در قسمت هدر بالا در کنار اسم فایل، میزان بزرگنمایی، نوع مد رنگ (Color Mode) و عمق رنگ را می نویسد.

مد رنگ (Color Mode) در فتوشاپ (Photoshop)

اما در مورد مد رنگ (Color Mode) زمانی که به > Mode Image در فوتوشاپ می آییم، مد های متفاوتی را می بینیم به انضمام این که بیت دپت را نیز از همین قسمت می توان تعریف کرد. همانطور که می بینید شما در حالت RGB به همه فرامین دسترسی دارید. اما تمام رنگ هایی که در حالت RGB می‌بینیم، قابلیت چاپ شدن ندارد.
برای اینکه درک بهتری از این مسئله داشته باشید، بیایید ۳ رنگ زرد، قرمز و آبی را با قرار دادن عدد ۲۵۵ به ترتیب جلوی باکس Y Rو B روی تصویر ایجاد کنیم.

 

 

 اگر مد رنگ (Color Mode) همین عکس را روی گزینه ی سی ام وا کی (CMYK) بگذاریم، ابتدا یک باکس باز می شود که از ما می پرسد آیا می خواهید لایه ها را ببندید که بهتر است گزینه Don’t Flatten را بزنیم تا لایه ها حفظ شوند پس از تایید، تصویر را به حالت سیم وای کی (CMYK) مشاهده می کنیم.

 

 

نکته بسیار مهمی این است که اگر مد رنگ (Color Mode) را دوباره به حالت رنگ آرجی بی برگردانیم، نمی توانیم دوباره رنگ های درخشان را داشته باشیم. درحقیقت، تصویری که یک به مد رنگ (Color Mode) بار سی ام وای کی (CMYK) تبدیل شود، دیگر به حالت RGB بر نمی گردد.
در قسمت مد رنگ (Color Mode) فتوشاپ (Photoshop) حالت های دیگری هم داریم که در ادامه هرکدام از آنها را بررسی می کنیم:

Bitmap
Grayscale
Duotone
Indexed Color
Lab Color
Multichannel

مد رنگ (Color Mode) Grayscale

اگر بخواهیم تصویری را در فتوشاپ (Photoshop) به صورت سیاه و سفید در بیاوریم بیشتر از ۴۰ روش مختلف وجود دارد که یکی از آنها انتخاب گزینه Grayscale از قسمت مد رنگ (Color Mode) است. 
اگر همین تصویر را به حالت گری اسکیل (GreyScale) تبدیل کنیم و مجددا گزینه Don’t Flatten را بزنیم، از حالت رنگ  آر جی بی (RGB) به حالت گری اسکیل (GreyScale) وارد می شویم که در آن تونالیته های رنگ تصویر، به حالت خاکستری در می آید.

 

دقیقا مانند قرار گرفتن در مد رنگ (Color Mode) CMYK  امکان برگشتن رنگ های اصلی تصویر با انتخاب حالت RGB وجود ندارد اما در جدیدترین نسخه فتوشاپ (Photoshop) یعنی نرم افزار فتوشاپ (Photoshop) نسخه ۲۰۲۱، برای رنگی کردن عکس های سیاه و سفید، قسمتی اضافه شده که در مسیر زیر در دسترس است:

Filter > Neural Filters

 

با انتخاب این گزینه می‌توانیم تصویر را تا حدودی به صورت رنگی مشاهده کنیم ولی نه به شکل همان تصویری که قبلا داشتیم.
برای این کار، ابتدا باید لایه مورد نظرمان را از بخش Layers انتخاب کنیم، سپس گزینه قسمت Colorize را در قسمت Neural Filters Filter > فعال می کنیم که می تواند تصویر را در حد توان خود پردازش کرده و به صورت رنگی دربیاورد. 

 

 

همانطور که می بینید، تصویر بالا به طور محدودی رنگی شده ولی رنگ ها به حالت اصلی بر نمی گردد. این فیلتر هنوز در آغاز راه است و کانتنت را تشخیص نمی دهد. 
زمانیکه تصویر را در حالت گری اسکیل (GreyScale) قرار می دهیم، حجم نرم افزاری بسیار پایینی خواهد داشت و برخی از فیلتر ها مثل Vanishing point کار نمی کند یا در قسمت Render دو گزینه ی Lens Flare و Lighting Effects عملکردی در حالت گری اسکیل (GreyScale) ندارند.

 

 

مقایسه چنل رنگ (Channels) رنگ (Channels) در مد رنگ (Color Mode) گری اسکیل (GreyScale) و RGB

تفاوت دیگر گری اسکیل (GreyScale) با RGB چنل رنگ (Channels)  رنگ (Channels)  آن است. همانطور که می بینید در حالت گری اسکیل (GreyScale) فقط یک کانال رنگ داریم که به صورت سیاه و سفید دیده می شود. درحالیکه، در حالت آرجی بی، در قسمت چنل رنگ (Channels) ، رنگ های قرمز، سبز و آبی را مشاهده می‌کنیم.

 

 

در قسمت چنل رنگ (Channels) ، زمانیکه مد رنگ (Color Mode) را RGB انتخاب کرده باشید، منطق آن به وضوح دیده می شود. به طوریکه:
 ترکیب رنگ قرمز با رنگ سبز، رنگ زرد می شود 

 

 

ترکیب رنگ قرمز با رنگ آبی، رنگ مجنتا می شود

 

ترکیب رنگ سبز با آبی، رنگ سایون می شود. 

 

یکی دیگر از روش های خیلی متداولی که می توان تصاویر را به صورت سیاه سفید در آورد، انتخاب یکی از کانال های رنگ در چنل رنگ (Channels) است.

 

مد رنگ (Color Mode) Bitmap

مد رنگ (Color Mode) Bitmap در حالت عادی، غیر فعال است و فقط زمانی فعال می شود که تصویر در حالت Greyscale قرار بگیرد. 

 

اگر پس از انتخاب مد رنگ (Color Mode) گری اسکیل (GreyScale) مجددا به گزینه مد رنگ (Color Mode) بیایید و بیت مپ (Bitmap) را انتخاب کنید، تغییرات زیر در عکس ایجاد می شود:

1.  هیچ لایه ای ساپورت نمی شود و همگی flatten می شوند
2.  عکس سیاه و سفید می شود

 

پیش از نمایش تصویر در حالت بیت مپ، یک پنل جدید باز می شود که در آن می توانیم متغیرهای زیر را تعیین کنیم:

 

1.   Resolution : میزان رزولوشن تصویری که قرار است ایجاد شود که برای مثال، رزولوشن را روی ۱۵۰ قرار می دهیم.
2.   Method : که در آن گزینه Use را می توانیم روی حالت های زیر قرار بدهیم:
Threshold ۵۰% : با تایید این متغیر، تصویر به صورت سیاه و سفید مشاهده می شود و در این جا رنگ خاکستری را نمی بینیم. 

 

Pattern Dither: در این حالت، باز هم تصویر به صورت سیاه سفید است و پترن به ازای چرخه رنگ دیده می‌شود . 
Diffusion Dither : که با انتخاب آن، تصوزر به صورت نقاطی در می آید که کنار یکدیگر قرار می گیرند.
Halftone Screen : که از شما تعریفی برای لاین پر اینچ می خواهد. برای مثال، اگر ۱۵۰ لاین پر اینچ و زاویه ۴۵ و Shape آن را روی یکی از این حالات : Diamond 6ضلعی ، Round ، Elipse ، Line ، Square و Cross قرار بدهیم، تصویر به صورت دوایری درمی آید که نسبت به هم دیگر زوایایی را تشکیل می دهند.
Custom Pattern : در این حالت اگر پترن خاصی را انتخاب کنید، تصویر را در حالت پترن مانند در می آورد و روی تصویر قرار می دهد. 

 

این مد رنگ (Color Mode) همراه با ابزاری که به شما معرفی کردیم، کاربردهای بسیار زیادی در صنعت چاپ دارد.
برای مشاهده تغییراتی که انتخاب حالت های مختلف بیت مپ (Bitmap) روی تصویر به وجود می آورد، می توانید ویدئو آموزشی این قسمت را از لینک زیر در وب سایت لوگونومی مشاهده کنید:

لینک مشاهده لینک ویدئوی آنلاین و آموزشی نرم افزار فتوشاپ (Photoshop) - آشنایی با مد رنگ (Color Mode)

مد رنگ (Color Mode) دوتون (Doutone) در فتوشاپ

دوتون گزینه دیگری است غیر از بیت مپ که فقط برای تصاویر گری اسکیل (GreyScale) فعال می شود. در این حالت، شما می توانید تصویر را با ترکیب چند رنگ محدود نمایش بدهید که برای چاپ عکس به صورت تک رنگ خیلی کاربرد دارد. 
در مد رنگ (Color Mode) دوتون، می توانید رنگ را در حالت های زیر تنظیم کنید:

حالت Monotone یا تک رنگ

در این حالت می توانید یک رنگ انتخاب کنید مثلا اگر تونالیته ای از رنگ زرد را تنظیم کنیم، تصویر در تونالیته سبز مشاهده می شود.

 

Duotone 2رنگ

در حالت دو رنگ می توانیم رنگ دیگری اضافه کنیم مثلا اگر بخواهیم تنالیته به رنگ قرمز مشاهده شود یک رنگ مجنتا اضافه می کنیم و ترکیب به دست آمده همان قرمز می شود. 

 

ترکیب های رنگی دیگری را نیز می توانیم برای خلق یک رنگ جدید مورد استفاده قرار دهیم. به عنوان مثال از ترکیب رنگ زرد و آبی در منو دوتون (Duetone) رنگ سبز به دست می آید.

 

Tritone 3 رنگ

در تریتون می‌توانیم رنگ سومی نیز تعریف کنیم مثلاً اگر رنگ مشکی را اضافه کنیم کل تصویر، مقداری تیره تر می شود. در این پنل، می تواتید درصد رنگ مشکی را نیز تعیین کنید برای مثال، k را رور ۵۰% Kبگذاریم.

 

Quadtone چهار رنگ

در حالت 4 رنگ هم می توانیم به همین ترتیب عمل کنیم.

مد رنگ (Color Mode) Indexed Color

Indexed Color حالت رنگی است که فشرده سازی بسیار بالایی دارد و این فشرده سازی حتماً تصویر را در حالت Flatten قرار می‌دهد. یعنی در این مد رنگ (Color Mode) ، لایه ای نمی‌توانیم داشته باشیم. حالت رنگ ایندکس کالر، پیکسل ها را تحت تاثیر قرار می دهد و موجب می شود آنها رنگ شان را از دست بدهند. 

 

در این قسمت تنظیمات مختلفی در دسترس شما است. مثلاً در گزینه Palette حالتهای مختلفی داریم : 

سیستم Mac OS 
سیستم Windows 
طراحی Web 
Uniform

 

حالت رنگ ایندکس کالر به خصوص برای افرادی که کار طراحی فرش انجام می‌دهند، بسیار کاربرد دارد چون رنگ ها به صورت تک رنگ پیکسلی در می آید و می توانند روی آن کنترل داشته باشند.
 به عنوان مثال اگر مد رنگ (Color Mode) ایندکس کالر را روی گزینه یونیفرم با تعداد رنگ ۲۵۶ قرار بدهیم، رنگ ها خیلی محدود می شوند و ترانزیشن چندانی مشاهده نمی کنیم. 
در قسمت Dither حالتهای زیر قابل تنظیم است:

Noise 
Pattern
Diffusion 
None 

اگر در حالت None قرار بدهیم، قسمت Options و Palette غیرفعال می شود و اگر در حالت Local ( Perceptual ) قرار بدهیم، بخش‌های دیگری باز می شود که حالات Black & white یا Primatries و Web را می توانیم انتخاب کنیم.

 

به عنوان مثال، در حالت وب، کیفیت به شدت افت پیدا می کند و به صورت خیلی تقلیل یافته ای رنگ را میان پیکسل ها تقسیم می کند.
اگر قسمت Forced را روی Custom قرار بدهیم، رنگ را می توانیم انتخاب، لود یا سیو کنیم و در جای دیگری مثلا LUT مورد استفاده قرار بدهیم که در فیلم آموزش LUT یا Local Table حتما به آن می پردازیم.

 

اگر تیک ترنسپرنسی را برداریم و حالات های دیگری از پالت (Pallette) مثل یونیفرم (Uniform) و دیتیل (Detail) را انتخاب کنیم، می بینید که در حالت پترن، حجم تصویر به شدت کاهش پیدا می کند و از لحاظ میزان رنگ و کیفیت شبیه به تصویر قبلی نیست. این گزینه ها برای چاپ مناسب نیستنو و فقط در طراحی وب کاربرد دارند.

 

زمانکیه روی این مد رنگ (Color Mode) قرار دارید، در قسمت فیلتر نمی توانیم کاری انجام بدهیم و همانطور که می بینید در قسمت لیرز عبارت ایندکس نوشته شده که به این مفهوم است که تصویر قابلیت لایه گذاری ندارد و حتی قفل تصویر را هم نمی توانیم باز کنیم و کار ما بسیار محدود شده است.
اگر بخواهیم از این حالت بیرون بیاییم باید دوباره مد رنگ (Color Mode) آر جی بی (RGB) را انتخاب کنیم اما تصویر دیگر به شکل اولیه دیده نمی شود. بنابراین، ایندکس کالر (Indexed Color) فقط می تواند در طراحی وب مورد استفاده قرار بگیرد.

کاربرد Color Table در فتوشاپ

اگر وارد قسمت Mode > Color Table Image > شویم، تمام رنگ هایی که در این تصویر به صورت  آر جی بی (RGB) وجود دارد را مشاهده می کنید

 

و زمانیکه روی قسمت های مختلف تصویر کلیک می کنید، رنگ قسمت هایی از تصویر را که در کالر تیبل (Color Table) موجود نیستند، با رنگ خاکستری به شما نشان می دهد.

 

رنگ های کالر تیبل (Color Table) را می توانیم با فرمت ACT ذخیره کنیم و در بخش های دیگر برای کالر گریدینگ مورد استفاده قرار بدهیم.

 

کاربرد Lab Color در فتوشاپ

در مد رنگ ال ای بی (Lab color) از 3 پارامتر L ، A و B استفاده می شود گاهی اوقات این مد رنگ (Color Mode) را به عنوان رنگ آزمایشگاهی معرفی کردند که چنین اصطلاحی وجود ندارد و کاملا اشتباه است. 
اگر از حالت آرجی بی به مد رنگ (Color Mode) Lab بیاییم و Don’t Flatten را بزنیم، با تغییر رنگی در تصویر مواجه نمی شویم ولی در چنل رنگ (Channels) ، کانال های رنگ Lightness ، a ، b که شامل محدوده های رنگ می شوند را خواهیم داشت.

 

مفهوم مد رنگ (Color Mode) Lab شامل سه پارامتر زیر است:

L = Light 
a = Green - Red 
b = Blue - Yellow

 

همان طور که مشاهده می کنید:

L از رنگ روشن می رود به رنگی که در مرکز پیگمنت رنگ می رسد.
پارامتر a سبز تا قرمز است که مشاهده می کنید a+ قرمز می شود و a- سبز می شود. 
در پارامترb که b+ زرد می شود و b- آبی می شود.

به عنوان مثال، اگر روی این تصویر بخواهیم تغییر رنگ ایجاد کنیم می توانیم چنل (Channels) رنگ b را فعال کرده سپس از ابزاری مانند Saturration یا Hue استفاده کنیم.

 

همانطور که می بینید اگر Saturation را تا انتها افضایش بدهیم و Hue را در مایه های رنگ مخالف آن، به سمت رنگ زرد ببریم، رنگ غالب تصویر آبی می شود و اگر به سمت قرمز ببریم، بین قرمز و سبز می شود.
مد رنگ  ال ای بی (lab color Mode) در انتخاب رنگ از پنل کالر  پیکر (Color Picker) نیز می تواند مورد استفاده قرار بگیرد. در حقیقت برای هر رنگی که در پنل Color Picker انتخاب می کنیم، سه باکس L  ، a و b دیده می شود که می توان با تغییر درصد آنها، رنگ تصویر را ادیت کرد. 

 

از رنگ Lab می توانیم در فتوشاپ (Photoshop) استفاده کنیم تا روی عمق رنگ بیشتر، تأثیر بگذاریم.

Multichannel

در مد رنگ (Color Mode) مولتی چنل رنگ (Multichannels) نیز حتما باید تصویر را Flatten Layer کنید. ابتدا می بینید که تصویر سیاه سفید می شود. در این حالت در قسمت Channels، کانال های رنگ Alpha 1 و 2 و 3 را دارید و می توانید روی آلفا، تعریفی از رنگ داشته باشید.

 

مثلاً رنگ آبی را به جای رنگ زرد تعریف کنید و Opacity را بالا ببرید. سپس روی Ok کلیک کنید. در کانال های دیگر نیز می توانید رنگ های مختلفی را تعریف کنید تا به صورت مالتی چنل رنگ (Channels) داشته باشید. اضافه کردن رنگ به تصویر تا ۲۰ کانال رنگ امکان پذیر است.

 

دابل کلیک کردن در این قسمت باعث می‌شود که به صورت Spot Color هم بتوانیم رنگی را اعمال کنیم. برای مثال، اگر بخواهیم رنگ سبز را به صورت Spot ایجاد بکنیم ابتدا Solidity را تا 100% بالا می بریم تا رنگ سبزی که می‌خواهیم استفاده کنیم به صورت تونالیته رنگ خاکستری دیده شود. سپس هر کدام از این کانال ها روشن شود، رنگ سبز آن را تکمیل می کند و در این ناحیه رنگ سبز به صورت کامل داریم.

مشاهده تصویر به صورت ۳۶۰ درجه

همانطور که پیش از این در آموزش عمق رنگ اشاره کردیم، گزینه های ۸ بیت، ۱۶ بیت و ۳۲ بیت که در فتوشاپ (Photoshop) می بینیم فقط در صورتی کاربرد دارد که تصویر با همان عمق رنگ توسط دوربین ثبت شده باشد. به عبارتی، اگر شما یک تصویر ۸ بیت را از طریق فتوشاپ (Photoshop) روی حالت ۳۲ بگذارید به این مفهوم نیست که عمق رنگ بیشتری در اختیار دارید. عمق رنگ فقط توسط دوربین‌های دیجیتال می تواند ایجاد بشود.
عمق رنگ 32 بیتی بیشتر به درد تصاویر HDR می خورد که توضیحات کامل آن را در آموزش مربوط به تصاویر اچ دی آر داده ایم. اما نکته بسیار مهمی که در اینجا وجود دارد این است که در حالت تصویر ۳۲ بیتی که به صورت HDR گرفته شده می توانیم تصویر را به صورت ۳۶۰ درجه به هم بچسبانیم و مشاهده کنیم. 

 

 

چنین تصویری را اگر بخواهیم در حالت 3 بعدی قرار بدهیم، باید به مسیر زیر برویم:

3D > Spherical Panarama > New panorama layer from selected layer

به ترتیب اگر تصویر به صورت پانوراما یا 360 درجه گرفته شده باشد، آن لایه از تصویر را که انتخاب کردیم، به حالت پانورانا تبدیل کرده و به صورت سه بعدی نمایش داده می شود.
به این ترتیب زمان که در محیط فتوشاپ (Photoshop) روی تصویر، کلیک درگ بکنید، محیط را به صورت ۳۶۰ درجه مشاهده می کنید و می توانید میزان رنگ و نور را نیز برای هر بخش تصویر کنترل کنید.