مبحث این قسمت اختصاص از آموزش نرم افزار فتوشاپ (Photoshop) دارد به نحوه شناسایی رنگ های غیر قابل چاپ در نرم افزار فوتوشاپ که استاد عیوض زاده به طور اختصاصی به آموزش آن پرداخته اند.
شناسایی رنگ های غیر قابل چاپ از این جهت اهمیت دارد که تصاویر طراحی شده در فوتوشاپ فقط برای وب یا اپلیکیشن به کار نمی روند بلکه اکثر آنها را باید در چاپ به کار ببریم. تکنیکهای مختلفی در چاپ به کار می رود ولی به طور کلی رنگ آر جی بی (RGB) کارایی برای صنعت چاپ ندارد بلکه در چاپ از مد رنگ سی ام وای کی (CMYK) استفاده می شود.
نکته اینجاست که اگر بخواهیم در مد رنگ سی ام وای کی (CMYK) در فتوشاپ (Photoshop) کار کنیم، یک سری قابلیت ها را از دست می دهیم. برای مثال کار کردن با بعضی از فیلتر ها در حالت CMYK امکان پذیر نیست.
زمانیکه مد رنگ را روی حالت CMYK قرار می دهیم در قسمت Channels، 4 کانال رنگ مشاهده می شود و رنگ موجود در عکس ها فقط از طریق همین 4 رنگ که چهارمین آن، رنگ مشکی یا کی کالر (Key Color) است پردازش می شود.
در حالت CMYK نمی توانیم تصاویر را در حالت ۳۲ بیت قرار بدهیم بلکه نهایتاً تا ۱۶ بیت می توانیم کانال رنگ را افزایش بدهیم.
فرض کنید تصویری با مد رنگ ار جی بی (RGB) به دست شما برسد برای این که تشخیص بدهید که آیا این تصویر به درد چاپ می خورد یا خیر باید عملیاتی در نرم افزار فتوشاپ (Photoshop) انجام بدهید. شاید اولین راهی که به ذهن تان می رسد این باشد که تصویر را به سی ام وای کی (CMYK) تبدیل کنید اما این روش لزوما بهترین کار نیست و بهتر است در مرحله نهایی این کار انجام بشود.
در مرحله اولیه که میخواهیم با تصاویری کار بکنیم باید به خاطر داشته باشیم که معمولا رنگ زرد بیشترین خطا را در حالت CMYK و چاپ عکس دارد. با بررسی چند تصویر متوجه خواهید شد که چه مشکلاتی حین چاپ پیش می آید.
مشاهده رنگ تصویر هنگام چاپ
اگر در یک صفحه جدید یا روی یک تصویر بخواهید ببینید که رنگ چگونه چاپ می شود، می توانیم به منوی View بیاییم و گزینه Proof Colors را فرا بخوانيم که البته با شورت کات Ctrl + Y نیز در دسترس است.
با فراخواندن این فرمان، مد رنگ در حالت RGB / CMYK قرار می گیرد یعنی به طور موقت، نرم افزار فتوشاپ (Photoshop)، تصویر را در حالت آر جی بی (RGB) نگه میدارد ولی آن را به صورت سی ام وای کی (CMYK) نمایش می دهد.
شناسایی رنگ های غیر قابل چاپ در قسمت کالر پیکر (Color Picker)
اگر در قسمت کالر پیکر (Color Picker) ، زمانی که رنگی را انتخاب می کنید، علامت تعجب که هشدار زیر را نمایش می دهد مشاهده کنید:
Warning Out Of Gamut For Printing
مشخص می شود که گامت در محدوده رنگی غیر قابل چاپ قرار دارد.
اگر در قسمت کالر پیکر (Color Picker) ، شیفت کنترل وای را بزنیم، رنگ های غیرقابل چاپ، به رنگ خاکستری در می آیند البته این رنگ خاکستری را می شود تغییر داد که در ادامه به آن می پردازیم.
در ویدئوی آنلاین آموزش نرم افزار فتوشاپ (Photoshop) که در وب سایت زیر و در لینک زیر قابل مشاهده است محدوده رنگ های غیرقابل چاپ روی درجات رنگی مختلف نشان داده شده است.
لینک ویدئوی آموزش نرم افزار فتوشاپ (Photoshop) شناسایی رنگ های غیر قابل چاپ
به عنوان مثال، زمانیکه در کالر پیکر (Color Picker) به محدوده ی آلترا وایلت (Ultra Violet) نزدیک میشویم، خیلی از رنگهای بنفش که در تصویر RGB به زیبایی مشاهده می کنید، قابل چاپ نیست.
به طور کلی رنگ های آلتراوایلت، آبی و سبز بیشترین محدودیت رنگ را برای چاپ دارند و شما هر رنگی را که از این 3 محدوده انتخاب کنید می بینید که درخشش خود را با اجرای فرمان CTRL+Y از دست میدهد و این فقط به فضای گامت محدود می شود.
چطور رنگ های غیر قابل چاپ یک تصویر را شناسایی کنیم؟
برای شناسایی رنگ های غیر قابل چاپ روی تصاویر می توانید فرمان شیفت کنترل وای (Shift+Ctrl+Y) را اجرا کنید و همانطور که می بینید بخش های غیر قابل چاپ به رنگ خاکستری در می آید. البته رنگ خاکستری فقط به صورت نمادین روی عکس مشاهده می شود و هنگام چاپ رنگ ها همانطور که در تصویر اصلی دیده می شوند چاپ خواهند شد اما با گامت پایین تر.
اگر بخواهیم رنگ های غیر قابل چاپ با رنگی به جز خاکستری نمایش داده شود با دو روش در پنل ترنسپرنس اند گامت (Transparence & Gamut) امکان پذیر است:
1. کاهش اوپستی
کم کردن Opacity باعث میشود غلظت رنگ خاکستری، یک مقدار کمتر شود و بخش های دیگر تصورر نمایان شوند. با کاهش Opacity در کالر پیکر (Color Picker) هم رنگ خاکستری که نشان دهنده محدوده رنگ های غیر قابل چاپ است، کم رنگ تر می شود.
2. تغییر رنگ
اگر روی رنگ خاکستری در پنل ترنسپرنس اند گامت کلیک کنید، کالر پیکر (Color Picker) برای شما باز می شود و می توانید هر رنگ روشن یا تیره ای را به جای خاکستری انتخاب کنید. اگر بخواهید این قسمت به رنگ اصلی برگردد، باید هشت رنگ را روی 6 تا 9 بگذارید که درصد رنگ ۱۵۳ RGB می شود.
چطور رنگ تصاویر را برای چاپ اصلاح کنیم؟
راهکارهایی برای اصلاح رنگ تصاویر وجود دارد. برای مثال، می توانیم از Ctrl+u برای اصلاح رنگ تصاویر و قرار دادن آنها در محدوده قابل چاپ، استفاده کنیم. با اجرای فرمان Ctrl+u یک پنل با ابزار های کنترل Hue و Saturation باز می شود.
اگر در این پنل، غلظت رنگ را کاهش دهیم، تصویر اصلاح رنگ می شود و همانطور که می بینید رنگ خاکستری از بین می رود. البته این روش بهترین راهکار ممکن نیست و روش های بسیار بهتر و کاملتری نیز وجود دارد که در جلسات بعد به آن می پردازیم.
به خاطر داشته باشید در تصاویری که رنگ زرد بالایی دارد، معمولا Shift+Ctrl+y را که بزنیم، نواحی بسیار زیادی از دست میرود و قابلیت چاپ ندارد. اگر در این تصاویر با فرمان Ctrl+u، غلظت را کم کنیم، درخشش کل تصویر گرفته می شود و کدر می شود.
این تغییرات که مربوط به پروفایل های رنگ است در چاپ هم تاثیر گذار خواهد بود.
تعیین پروفایل رنگ در نرم افزار فتوشاپ (Photoshop)
برای تعیین پروفایل رنگ باید در منوی Edit به قسمت Color Setting مراجعه کنیم. همانطور که در شکل زیر می بینید، خود آر جی بی (RGB) و سی ام وای کی (CMYK) را می توان به لحاظ پروفایل رنگ تعریف کرد. در حقیقت ما یک حالت آرجی بی یا یک حالت سی ام وای کی (CMYK) در نرم افزار فتوشاپ (Photoshop) نداریم.
به عنوان مثال اگر گزینه CMYK را باز کنیم، انواع مختلفی از پروفایل های سی ام وای کی (CMYK) را می بینیم. به طور معمول، در نرم افزار فتوشاپ (Photoshop) پروفایل رنگ CMYK روی U.S. Web Coated تعریف شده و همانطور که در قسمت پایین دیالوگ باکس نوشته شده با انتخاب این پروفایل، ۳۰۰ درصد پوشش رنگ در چاپ خواهیم داشت. Web Coated به معنی چاپ تصویر روی ورق گلاسه است.
اما مثلاً اگر U.S .Web Uncoated قرار دهیم که به معنای چاپ روی ورق مات است، فقط ۲۶۰ درصد پوشش رنگ داریم و نسبت به گلاسه ۴۰ درصد کاهش پیدا کرده است. در حالت های دیگر مثل Fogra این مقدار تا ۳۵۰ درصد افزایش می یابد.
مفهوم این درصد در حقیقت مجموع درصدهای نشان داده شده برای هر رنگ در پنل کالر پیکر (Color Picker) است. به عنوان مثال در حالت Fogra، اگر در قسمت کالر پیکر (Color Picker)، رنگ مشکی را انتخاب کنیم، مجموع اعدادی که در سی ام وای کی (CMYK) نشان داده شده که عبارت است از: 86 + 85 + 79 + 100 برابر با ۳۵۰ می شود. اگر مجموع درصدهای رنگی که انتخاب کردیم بیشتر از ۳۵۰ درصد شود، در چاپ به مشکلاتی برمیخوریم.
بیایید پروفایل رنگ را دوباره تغییر بدهیم و روی همان حالت web coated قرار بدهیم، همان طور که مشاهده می کنید درصد مجاز رنگ به 300 درصد برمیگردد. اگر دوباره به قسمت کالر پیکر (Color Picker) برگردیم و اعداد رنگ مشکی را که عبارتند از با هم جمع کنیم 75 + 68 +67 +90 جمع آنها 300 میشود. پس رنگ هایی که مجموع درصد آنها بالاتر از ۳۰۰ باشد در لین پروفایل رنگ قابل چاپ نیستند.
انتخاب پروفایل رنگ تا حد زیادی به کاغذی که روی آن چاپ می کنید بستگی دارد. بنابراین، برای طراحی های مختلف و شناسایی رنگ های غیرقابل چاپ باید با ناظر چاپ نیز هماهنگ کنید تا دقیقا بدانید که قرار است طراحی شما بر روی چه متریالی چاپ بشود و از قبل پروفایل رنگ را تعیین کنید سپس به سراغ اصلاح رنگ و دیزاین آن بروید.