آشنایی با نحوه ترسیم تناسب طلایی Golden Spiral در ایلوستریتور

در این قسمت از آموزش طراحی لوگو با ایلوستریتور (illustrator) که به طور اختصاصی برای سایت لوگونومی توسط استاد عیوض زاده تدریس شده، قصد داریم شما را با نحوه ترسیم  گلدن اسپایرال (Golden Spiral) یا تناسب طلایی که به قوانین فیبوناچی برمی‌گردد و کاربرد زیادی در ساخت لوگو دارد، آشنا کنیم.
در ادامه خواهیم دید که چگونه می توانیم این قوانین تناسب طلایی را در طراحی لوگو به کار ببریم. همان طور که می دانیم در قوانین فیبوناچی، تناسب 618/1 رعایت می شود. در حقیقت در یک شکل یا لوگویی که بر اساس تناسب طلایی طراحی شده، آبجکت ها با یکدیگر از لحاظ ابعاد و اندازه چنین تناسبی دارند.
برای این که بتوانید لوگویی را با تناسب طلایی ترسیم کنید ابتدا باید دوایر آن را رسم کرده و از آنها برای طراحی خود استفاده کنید. پس در مرحله اول با نحوه ترسیم دوایر دارای تناسب طلایی شروع می کنیم.

 

ترسیم دوایر دارای تناسب طلایی

برای اینکه بتوانیم دایره هایی که دارای تناسب طلایی هستند را در اختیار داشته باشیم، ابتدا مجبوریم از اشکال مربع و مستطیل که دارای تناسب 618/1 نسبت به هم هستند، استفاده کنیم.
برای شروع، یک مربع ترسیم کنید.
سایز اولیه مربع تفاوت چندانی ندارد چون امکان ایجاد تناسب در اشکال بعدی، با استفاده از ماشین حسابی که به طور پیش فرض در تمامی فیلد های عددی ایلوستریتور (illustrator) نسخه جدید تعبیه شده، وجود خواهد داشت.
 برای مثال، فرض کنید مربعی با ابعاد ۲۰۰ پیکسل در ۲۰۰ پیکسل رسم می کنیم. سپس با فشردن دکمه های کنترل C و کنترل F، پیست اینفرانت (Paste infront) می کنیم تا 2 مربع روی هم دیگر منطبق شوند.

 

 

در این مرحله باید طول مربع دوم را به نحوی تغییر دهیم که به شکل یک مستطیل درآمده و طول آن با ضلع مربع اول نسبت ۶۱۸/۱ داشته باشد.
برای این کار از پنل ترنسفورم (Transform)، اندازه Width ( ۲۰۰ پیکسل ) را در ۶۱۸/۱ ضرب می‌کنیم. همان طور که مشاهده می کنید نرم افزار به طور خودکار طول جدید را محاسبه کرده و مستطیل روی صفحه کاری نمایش داده می شود.
اما برای به دست آوردن شکل تناسب طلایی و در نهایت در اختیار داشتن دایره هایی که برای طراحی لوگوی ما مورد نیاز است، این دو شکل یعنی مربع و مستطیلی که در حال حاضر روی صفحه کاری در اختیار داریم باید در سمت چپ با یکدیگر الاین (Align) شوند.

 

 

بنابراين، مربع و مستطیل را با هم انتخاب می کنیم، Key object را روی مستطیل می گذاریم و از پنل Align در ایلوستریتور (illustrator) ابزاری را انتخاب می کنیم که آنها را با همدیگر به نحوی الاین کند که سمت چپ قرار بگیرند. 
برای رسیدن به شکل نهایی گلدن اسپایرال (Golden Spiral) باید از گوشه سمت راست بالا، شروع به رسم مربع هایی کنیم تا به گوشه سمت چپ پایین برسیم.
در نهایت با رسم مربع ها شکل زیر ایجاد خواهد شد:

 

 

نکته: دقت کنید که محل تلاقی خط در قسمت استروک باید در حالت وسط قرار بگیرد که overlap ها به شکل کامل دیده شود. بهتر است زمانیکه کار ترسیم مربع ها به پایان رسید، یک بارY +CTRL را بزنید تا مطمئن شوید که خطی بیرون نباشد. 

رسم دوایر  گلدن اسپایرال (Golden Spiral)

هدف از ترسیم این شکل، در اختیار داشتن مربع هایی بود که نسبت به هم تناسب ۶۱۸/۱ داشته باشند.
در این شرایط اگر دقیقاً از مرکز هر مربع، دایره ای را رسم کنیم که با اضلاع آن مماس شود، به دوایر تناسب طلایی دست پیدا کرده‌ایم چون این دایره ها نیز دقیقاً با یکدیگر تناسب ۶۱۸/۱ را دارند.

 

 

زمانی که این ترسیم به پایان رسید می توانیم با کپی و پیست کردن دوایر مختلف، لوگوی مورد نظرمان را طراحی کنیم.
 به خاطر داشته باشید زمانی که دایره ها را از شکل ترسیم شده با تناسب طلایی خارج می کنید نباید آنها را بزرگتر یا کوچکتر کنید. در حقیقت شما باید از دوایر تناسب طلایی بدون تغییر سایز برای طراحی لوگوی خود استفاده کنید اما شما می توانید هر کدام از آنها را که در سایزهای مختلفی داخل مربع ها ترسیم شده‌اند، به دفعات کپی کرده و در بخش‌های مختلف کنار هم قرار بدهید و در نهایت با استفاده از ابزار شیپ بیلدر (Shape builder)،بخش‌های مورد نظر خودتان را یکپارچه کرده و به طرح لوگوی مورد نظرتان دست پیدا کنید.
برای آشنایی بیشتر با نحوه کاربرد دایره های تناسب طلایی یا گلدن اسپایرال، در ادامه یک نمونه لوگو را با استفاده از این دایره های تناسب طلایی با هم طراحی می کنیم.
در ویدئویی آنلاین و آموزشی طراحی لوگو با ایلوستریتور (illustrator) - آشنایی با نحوه ترسیم تناسب طلایی می توانید تمام مراحل بالا را دنبال کرده و با جزئیات بیشتری در این خصوص آشنا شوید:

لینک ویدئوی آنلاین و آموزشی طراحی لوگو با ایلوستریتور (illustrator) - آشنایی با نحوه ترسیم تناسب طلایی

طراحی لوگو با استفاده از تناسب طلایی

فرض کنید بخواهیم لوگویی به شکل زیر طراحی کنیم:

 

 

در این لوگو، با استفاده از پیاده سازی تناسب طلایی، حرف C و حرف j به صورت درهم طراحی شده و یک حرف h نیز مابین این دو حرف مشاهده می‌شود. برای طراحی این لوگو، ما علاوه بر دایره های تناسب طلایی، نیاز به چند مستطیل نیز داریم چون همانطور که مشاهده می کنید این لوگو دارای خطوط صاف و خطوط منحنی در کنار یکدیگر است.

طراحی اولیه لوگو با دوایر تناسب طلایی

برای شروع، از بزرگترین دایره گلدن اسپایرال و همچنین دایره‌ای با سایز متوسط، ۴ بار کپی گرفته و آن ها را به شکل زیر در کنار هم قرار می دهیم:

 

 

برای اینکه بتوانیم خطوط صاف دوطرف لوگو را طراحی کنیم، به دو دایره بزرگتر نیاز داریم که مر کز آن از دایره کوچک سمت راست شروع شده و قطر آن تا مرکز دایره کوچک سمت چپ ادامه داشته باشد. همین دایره را برای قسمت پایین در سمت مخالف نیز کپی می کنیم.

 

 

برای طراحی خطوطی که حرف h وسط لوگو را تشکیل می دهند، باید دو مستطیل که مماس بر دایره های کوچک وسط باشند همانطور که در شکل زیر می بینید، رسم کنیم:

 

 

نکته: در منوی View حتما چک کنید که اسمارت گایدز (Smart guides) و اسنپ تو پوینت (Snap to point) فعال باشد که بتوانیم خیلی راحت با استفاده از این قابلیت، ترسیم دقیقی را بدون استفاده از پارامتر های دیگر انجام‌ بدهیم.
دو مستطیل دیگر در سمت راست و چپ نیاز داریم که آنها را نیز مماس بر دایره های تناسب طلایی با سایز متوسط به شکل زیر رسم می کنیم:

 

 

به خاطر داشته باشید که تمام خطوط باید با هم مماس باشند و هیچ گونه گپی (gap) بین آنها به وجود نیاید. 
یک مستطیل افقی هم لازم داریم که آن را مطابق با شکل زیر، مماس بر دوایر بزرگتر ترسیم می کنیم:

 

 

استفاده از ابزار شیپ بیلدر Shape builder در ایلوستریتور (illustrator) برای طراحی لوگو نهایی

برای اینکه طرح نهایی لوگو را به وجود بیاوریم باید با استفاده از ابزار شیپ بیلدر (Shape Builder) در ایلاستریتور، بخش هایی را که طرح اصلی لوگوی ما را تشکیل می‌دهند، یکپارچه کنیم. برای این کار ابتدا روی ابزار شیپ بیلدر کلیک کرده و سپس یک رنگ انتخاب می کنیم.
به عنوان نمونه برای یکپارچه سازی بخش‌های مختلف این لوگو از رنگ مشکی استفاده کرده ایم. برای اینکه ابزار شیپ بیلدر (Shape Builder)  را به کار ببریم از اولین بخش مورد نیاز که باید رنگی شود، شروع کرده و روی آن کلیک می کنیم، بدون اینکه کلیک را رها کنیم، به سمت انتهای کار، جلو می رویم.
همانطور که در شکل زیر مشاهده می کنید، بخش هایی از شکل که قرار است حرف C را در لوگوی ما تشکیل بدهند، انتخاب شده اند.

 

 

دقیقاً همین کار را در طرف مقابل برای جدا کردن j حرف انجام می دهیم:

 

 

در نهایت می توانیم دو آبجکت را Cut و پس از پاک کردن مابقی اجزای باقیمانده مجدداً پیست کنیم تا لوگوی کامل را در اختیار داشته باشیم.
دقت کنید که اگر با استفاده از فشردن کلید Alt بخواهید اجزای مختلف باقی مانده را از روی صفحه کاری پاک کنید ممکن است برخی از اجزای کوچک به طور کامل حذف نشوند و به این ترتیب کار شما تمیز و بی نقص نخواهد ماند.

 

 

همانطور که در شکل زیر مشاهده می کنید با وجود اینکه ما تمام اجزا را با گرفتن کلید Alt حذف کردیم، دو نقطه بسیار ریز در وسط لوگو دیده میشود که در طراحی نهایی مورد نیاز نیست.

 

 

همانطور که پیش از این اشاره کردیم بهترین روش، کات کردن دو آبجکت مورد نظر، پاک کردن تمام اجزا به صورت یکپارچه و در نهایت پیست کردن آبجکت ها روی صفحه کاری است.

 

 

همان طور که مشاهده کردید با استفاده از قوانین دوایر طلایی یک لوگو خیلی راحت می تواند اجرا و پیاده سازی شود و اجرای تمیزی توسط قوانین تناسب طلایی با شیپ بیلدر هم می تواند شکل بگیرد که در طراحی لوگو به شما کمک شایانی کند.